Beton – historia w pigułce

Beton jest to najczęściej stosowany materiał budowlany na całym świecie. Ma za sobą bardzo długą historię, sięgającą 9000 lat! Znali go Egipcjanie i Rzymianie, a nawet cywilizacje neolityczne. Od współczesnego betonu różnił się przede wszystkim tak zwanym „składnikiem wiążącym”.

Dzisiejszy beton towarowy to mieszanka kruszyw, cementu, wody i wielu różnych domieszek. Krótko mówiąc – jest to mieszanina kruszywa, piasku i cementu, w wyniku dodania wody cement zaczyna wiązać tę mieszankę, która z czasem twardnieje i staje się materiałem równie wytrzymałym, co naturalne skały.

Egipcjanie jako czynnik wiążący wykorzystywali kruszony gips, Rzymianie zaprawę wapienną. W Rzymie dodawano do betonu także pył wulkaniczny, który sprawiał, że materiał stawał się wodoodporny, a także starte cegły lub płytki – te materiały poprawiały własności wiązania betonu.

 

Początek ery betonu

Najstarsze ślady stosowania betonu w budownictwie datuje się na 7000 r. p.n.e. W południowej Galilei w Izraelu odkryto budowle, w których podłogi oraz fragmenty ścian zostały zrobione z betonu. Podobne podłogi występowały w rybackich chatach z 5600 r. p.n.e. na terenie Serbii, ale to Rzymianie stali się prawdziwymi mistrzami w budownictwie z użyciem betonu. Już w IV w. p.n.e. potrafili wznosić betonowe konstrukcje. Wylewali rzadką zaprawę między dwie murowane kamienne ściany i wrzucali do środka gruz z kamienia i ceramiki.

Sztukę wytwarzania betonu Rzymianie prawdopodobnie przejęli od Greków, którzy używali go do wytwarzania spoiw hydraulicznych w swojej kolonii we Włoszech.

W I w. p.n.e. beton był już powszechnie stosowany do budowy fortec, świątyń, portów, falochronów, pomników, dróg i akweduktów. Jego zaletą było to, że można go było dowolnie formować, zaczęto budować z niego łuki i kopuły.

 

Najbardziej znane zabytki wzniesione przy użyciu betonu:

• Kopuła Panteonu
• Termy w Karakalli
• Kościół na Ostrowiu Lednickim – średniowieczna świątynia w Polsce
• Latarnia morska Eddystone w Plymouth z 1756 roku